Frezarka górnowrzecionowa

Określeń frez i frezarka często używamy zamiennie. Sprecyzujmy więc: frezarka to urządzenie służące obróbce materiałów frezowaniem, frez zaś to zazwyczaj wieloostrzowa obrotowa końcowka frezarki, porównywalna z wiertłem w wiertarce. Frezarki doskonale nadają się do precyzyjnych prac wykończeniowych w powierzchniach drewnianych, czy wykonywania wpustów i wrębów.

Frezarka górnowrzecionowa obrabiany materiał skrawa zazwyczaj z góry. Przy pomocy końcówkowych frezów do drewna możemy nią tworzyć w deskach rowki, zaokrąglać i nadawać kształt kantom, czy wyfrezowywać okrągłe, podłużne a nawet złożone, bazujące na krzywych kształty. Przydaje się to szczególnie przy produkcji mebli, ale frezarką można posłużyć się nie tylko w pracy z drewnem czy materialem drewnopodobnym, ale również np. z plastikiem a nawet płytą gipsokartonową. Odpowiednim rodzajem frezu możemy wycinać nawet reliefy albo napisy.

Podstawą konstrukcji frezarki gornowrzecionowej jest obrotowe wrzeciono z kleszczową glowicą, w której mocujemy frezy. Ich niewielka średnica dla optymalnej wydajności frezowania wymaga, by frezarka pracowała z dużą ilością obrotów, od 12 do nawet 30 tysiecy obrotow na minutę. Taką prędkością charakteryzują sę wykorzystywane we frezarkach wysokoobrotowe silniki elektryczne, narzędzie to nie wymaga więc wykorzystywania skomplikowanych przekładni. Rozróżniamy dwa podstawowe typy frezarek górnowrzecionowych:

Dwuczęściowe

Napęd frezarki przymocowany jest do ruchomej podstawy na pionowych prowadnicach, dzięki którym można regulować głębokość frezowania. Dla dokladniejszej pracy, frezarki te są wyposażane w prowadnice równoległe z możliwością dołączenia innych rodzajów prowadnic. Często mają też mocowanie adaptera do odkurzacza. Zwykle napędzają je silniki o mocy 300 do 800 W, ważą od 1,5 do 2,5 kg. Zaletą frezarek dwuczęściowych jest możliwość odłączenia napędu i wykorzystania go do frezowania, szlifowania czy polerowania z „ręki“. Po zamocowaniu do stołu możemy taką frezarkę wykorzystywać jako sprzęt stacjonarny, w takim wypadku zamiast frezarką operujemy obrabianym materiałem.

Kompaktowe

Jeśli zależy nam na większej mocy, wydajności i precyzji obróbki, powinniśmy użyć frezarki kompaktowej, w której napęd jest zespolony z podstawą. W zależności od modelu frezarkę taką prowadzimy jedną, bądź oboma rękoma. Ułatwiają nam to prowadnice równolegle, pozwalające na frezowanie wzdłuż krawędzi skrawanego materiału oraz prowadnice kopiujące, pozwalające na frezowanie wzdłuż krawędzi obłych, bądź według szablonów. Frezarki tego typu dysponują mocą do 800 do 2000 W, pracując z prędkością 12 – 24 tysięcy obrotów na minutę, którą to prędkość można wcześniej zdefiniować. Ważą od 3,5 do 6 kg i pozwalają z dużą dokładnością frezować na głębokość 30 – 75 milimetrów. Głowice pozwalają na wykorzystywanie frezów o średnicach stopki 6, 6,35, 8, 10 nebo 12 mm. Stopek metrycznych nie da się jednak wykorzystywać w głowicach calowych.

Zanim zaczniemy pracę

Frez, niezależnie od typu i wielkości, wsuniemy w mocowanie glowicy przynajmniej na dwie trzecie jego dlugości i zamocujemy. Zdjętą z tej okazji przezroczystą, chroniącą nasze oczy i dłonie osłonę, zamocujemu ponownie. Frezarkę górnowrzecionową prowadzimy spokojnymi i płynnymi ruchami. Jeśli będziemy robić to zbyt wolno, drewno przegrzeje się i odbarwi, jeśli zbyt szybko – brzeg profilu lub wrębu będzie postrzepiony. Materiał frezujemy zgodnie z kierunkiem wlókien drewna. Przy pracy w ich poprzek drewno się wyłamuje, zaczyna wibrować i frez jest wypychany z kierunku obróbki.

Frezujemy do głębokości 8 mm za jednym podejściem. Jeśli potrzebujemy głebszego wpustu, powtarzamy frezowanie ze stopniowym nastawianiem większej głębokości.

Tekst Hobbybezgranic, tłumaczenie jame, foto archiwum firmowe